هدف از این پژوهش، شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر توانمندسازی آموزشگاه های آزاد فنی وحرفه ای با استفاده از تکنیک های FAHP و FTOPSIS است. جامعه آماری این پژوهش، کارشناسان و مدیران سازمان فنی وحرفه ای 14آموزشگاه آزاد استان اصفهان به تعداد 35 نفر است. برای شناسایی عوامل موثر با استفاده از روش دلفی پس از بررسی پیشینه، با تعداد 14 نفر از خبرگان مصاحبه گردید و شاخص هایی مستخرج از ادبیات پژوهش به بررسی و تایید خبرگان رسید. درنهایت 4 معیار اصلی و 14 زیرمعیار موثر بر عملکرد آموزشگاه های آزاد فنی وحرفه ای و نیز 13 راه حل برای توانمندسازی آموزشگاه ها شناسایی شد. از پرسشنامه برای انجام مقایسات زوجی استفاده گردید. از رویکرد ترکیبی FAHP برای وزن دهی معیارها و از FTOPSIS برای شناسایی و اولویت بندی توانمندسازهای آموزشگاه های آزاد فنی وحرفه ای استفاده شد. نتایج حاکی از آن است که در رتبه بندی راه حل ها، توانمندساز «اجرای آموزش های مهارتی متناسب با نیازمندی های محلی و منطقه ای» در رتبه اول و«حذف ممنوعیت به کارگیری شاغلان دولت به عنوان موسس آموزشگاه ها» در رتبه آخر قرار دارد.

بی شک هر سازمانی برای ادامه حیات خود و تحقق اهداف اصلی و رسالت خویش نیازمند مدیران آموزش دیده و باتجربه است. که سازمان را در تحقق این اهداف یاری رسانند. با پیچیده شدن مشاغل و پیشرفت فناوری بر اهمیت آموزش و مهارت مدیران افزوده شده است. این امر نشان دهنده اهمیت دوره های آموزشی در مدیران است. در این مقاله سعی شده تا تاثیر دوره های آموزشی مدیر آموزشگاه را بر عملکرد مدیران آموزشگاه فنی و حرفه ای آزاد شهرستان اهواز بررسی کند. جامعه آماری این پژوهش مدیران آموزشگاه های فنی و حرفه ای آزاد در شهرستان اهواز می باشد. این شهرستان دارای 189 آموزشگاه است. با استفاده از فرمول نمونه موردنظر 126 آموزشگاه به دست آمده است. داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شده است و روایی صوری و محتوایی آن توسط متخصصان و صاحب نظران و پایایی آن از طریق انجام آزمون آلفای کرونباخ تاییدشده است. تجزیه وتحلیل داده ها توسط نرم افزار Spss و آزمون های مربوطه انجام شده است. یافته های این پژوهش نشان داده که دوره های آموزشی مدیر آموزشگاه بر عملکرد مدیران به صورت کلی و همچنین برنامه ریزی و کنترل و نظارت مدیران تاثیر چشم گیری دارد.

این مقاله با هدف شناسایی علل کاهش کارآموزان آموزشگاه های فنی و حرفه ای آزاد انجام شده است. با توجه به هدف، روش پژوهش آمیخته اکتشافی، به عنوان روش مناسب پژوهش انتخاب شد. روش پژوهش شامل دو مرحله کیفی و کمّی بود. در مرحله کیفی با استفاده از تحلیل مضمون و انجام مصاحبه های هدفمند و عمیق با 20 نفر از خبرگان آموزش های فنی و حرفه ای، داده ها گردآوری شد. سپس با کدگذاری اولیه و تعریف مضمون های فرعی و اصلی، عوامل مؤثر بر کاهش کارآموزان در آموزشگاه های فنی و حرفه ای آزاد شناسایی گردیدند. در مرحله کمّی بر اساس نتایج مصاحبه های مرحله اول، پرسشنامه ای تنظیم شد. نمونه آماری در این مرحله 270 نفر از مدیران و مؤسسان آموزشگاه های آزاد فنی و حرفه ای استان آذربایجان شرقی بودند. داده های گردآوری شده از طریق پرسشنامه با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی دسته بندی شد. بدین صورت عوامل مؤثر بر کاهش کارآموزان، مورد شناسایی مجدد قرار گرفت. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی هم راستا با نتایج به دست آمده از تحلیل مضمون بود. نتایج هر دو روش کیفی و کمّی نشان داد عوامل آموزشگاهی (منابع فیزیکی، منابع انسانی و مالی، برنامه های آموزشی و بازاریابی آموزشی)، عوامل سازمانی (محتوا، خط مشی، پشتیبانی و ارزشیابی) و عوامل محیطی (رقبا، بازار کار، فرهنگ جامعه، قوانین و سیاست های دولت) سه عامل مهم کاهش کارآموزان آموزشگاه های فنی و حرفه ای آزاد هستند.

این پژوهش درصدد است مزیت های رقابتی پایدار موسسات کارآموزی فنی و حرفه ای آزاد شهرستان گرگان را شناسایی کند. این مزیت ها بر اساس ابعاد کیفیت، کارآیی، پاسخ گویی به مشتریان و نیز نوآوری مورد شناسایی قرار گرفت. جامعه هدف، مدیران و موسسان آموزشگاه های فنی و حرفه ای آزاد شهرستان گرگان به تعداد 453 نفر بودند که در 206 آموزشگاه فعالیت می کنند. نمونه گیری به روش تصادفی طبقه ای با رعایت انتساب متناسب انجام شد و تعداد افراد نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان 210 نفر تعیین شد. ابزار گردآوری داده ها اطلاعات موجود در اسناد و پیشینه تحقیقات انجام شده قبلی و یک پرسشنامه محقق ساخته برای گردآوری نظرات خبرگان برای شناسایی مزیت های رقابتی و نیز پرسشنامه محقق ساخته دیگر برای اخذ نظرات افراد نمونه جهت تعیین سطح اهمیت و اولویت مزیت های رقابتی شناسایی شده موسسات کارآموزی فنی و حرفه ای آزاد بود. پایایی پرسشنامه ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ معادل 968/0 به دست آمد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه توسط گروهی از متخصصان و خبرگان در رشته های مختلف و استادان راهنما و مشاور موردبررسی قرار گرفت. همچنین با توجه به اینکه اطلاعات اخذشده از افراد نمونه در قالب تحلیل عاملی تاییدی موردبررسی قرار گرفت؛ روایی پرسشنامه طی آزمون های اخذشده توسط نرم افزار نیز تایید شد. از رسم جداول و نمودار برای توصیف داده ها و انجام آزمون کولموگروف اسمیرنوف برای بررسی نرمال بودن نمونه و آزمون KMO برای تعیین و تشخیص مناسب بودن داده ها برای تحلیل آماری و تناسب همبستگی های موجود در بین داده ها استفاده شد. تجزیه وتحلیل استنباطی داده ها نیز با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی انجام گردید. بر اساس نتایج به دست آمده از پژوهش مشخص شد بین شاخص های شناسایی شده و مولفه ها و ابعاد چهارگانه کیفیت، کار آیی، پاسخ گویی به مشتریان و نوآوری همبستگی معناداری وجود دارد. بنابراین، این شاخص ها می توانند به عنوان مزیت های رقابتی موسسات کارآموزی فنی و حرفه ای آزاد شناخته شوند.

امروزه کیفیت­گرایی به­عنوان یکی از مسائل مهم در تمامی سازمان­ها، به­ویژه مؤسسات آموزشی مطرح است که باتوجه­به پیشرفت تکنولوژی­های نوین و روزآمد و نیازهای مخاطبین می­بایست، به طور دائم مورد بازبینی و تجدیدنظر قرار گیرد؛ بنابراین، پژوهش حاضر به­منظور ­ارزیابی کیفیت آموزشگاه های آزاد فنی و حرفه ای استان خراسان جنوبی و عوامل ارتقادهنده آموزش در آموزشگاه­های مذکور انجام شد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و درجه کنترل متغیرها، میدانی و از لحاظ نحوه جمع­آوری اطلاعات از نوع توصیفی و غیرآزمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه کارآموزان آموزشگاه­های آزاد استان خراسان جنوبی بود که با روش نمونه­گیری تصادفی تعداد 217 نفر انتخاب شدند. ابزار مورداستفاده، پرسش­نامه­ محقق ساخته بود که روایی آن با استفاده از نظرات کارشناسان مورد تأیید قرار گرفت. پایایی ابزار پژوهش نیز با استفاده از محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (96/0) مورد تأیید قرار گرفت. نتایج حاصل از محاسبه ضریب ISDM نشان داد، 2/57% از کارآموزان کیفیت آموزشگاه­های آزاد را نامناسب و نسبتاً نامناسب ارزیابی کردند که بین متغیر سن کارآموزان و دیدگاه آن­ها در زمینه وضعیت کیفیت آموزشی رابطه معنا­داری در سطح 95% اطمینان وجود دارد. همچنین بین دیدگاه کارآموزان زن و مرد در زمینه کیفیت آموزشی در آموزشگاه­های آزاد استان خراسان جنوبی تفاوت معناداری در سطح 95% اطمینان وجود دارد و کارآموزان زن، کیفیت آموزشگاه­ها را بهتر ارزیابی کردند. تحلیل عاملی دیدگاه­ها در زمینه عوامل مؤثر بر کیفیت آموزشگاه­های آزاد نیز نشان داد که پتانسیل­ها و توانایی­های حرفه­ای مربیان، مدیریت آموزشی اثربخش، استفاده از روش­ها و ابزارهای نوین آموزشی، مشارکت و تعامل متقابل کارآموزان و عناصر مادی و موقعیتی محیط کار 5/46 % واریانس متغیر ملاک را توضیح می­دهد. ازاین­رو، پیشنهاد می­شود، در جذب مربیان و مدیران، علاوه بر سطح تجربه و تخصص، میزان علاقه­مندی، خلاقیت و ابتکارشان نیز مورد توجه قرار گیرد. همچنین با استفاده از روش های مشارکتی و فراگیرمحور و ایجاد جوّی صمیمانه بین کارآموزان و مربیان، محیط مناسبی برای یادگیری فراهم شود و نتایج آموزشی به طور مستمر و دقیق رصد شود.